Yayınlanma Tarihi: 02.11.2023
Etiketler: dolandırıcı, iban, paramı nasıl geri alırım, şikayet, ihbar, savcı, instagram, facebook, mağdur, sahibinden.com
Günümüzün En Sık Mağduriyeti Dolandırıcılık Son zamanlarda toplumdaki birçok kişi tarafından en sık sorulan, en çok anlatılan hukuki sorun adeta dolandırıcılık haline geldi. Toplumun birçok eğitim, sosyokültürel düzeyinden insan farklı farklı araçlarla ama benzer yöntemlerde ufak ya da büyük meblağlarda dolandırıcılık kurbanı olmaktadırlar. Günümüzde teknolojik imkanların gelişmesi ile birlikte dolandırıcılar çok daha etkili yöntemlerle çok daha fazla insana ulaşabilmekteler. Özellikle hukuki süreçlerin, prosedürlerin ve yoğunluklar nedeniyle yavaş işlemesi onların işini kolaylaştırmakta ve vatandaşları da hakkını arama mücadelesinde yıldırmaktadır. DİKKAT! Öncelikle baştan uyarımızı yapmamız gerekirse; Özellikle sosyal medya platformlarında (Facebook, Instagram gibi) yer alan sayfalar üzerinden satış yapan işletmeler IBAN üzerinden ödeme talep ediyorsa genellikle dolandırıcı çıkmaktadır. Bu sayfalar sahte profiller oluşturup, güzel tanıtım fotoğrafları ile piyasaya göre daha uygun ücrete ürün veya hizmetleri pazarlamaktadırlar. Yine bu sayfalar sizi çeşitli işletme web sitelerine aktarmakta ve size profesyonel izlemi vermektedirler. Hatta bazıları farklı gerçek işletmelerin MERSİS, Vergi Kimlik Numaralarını bile kopyalayarak aldatmaya gitmekte, sahte fatura düzenlemekte; bazıları ise çok bilinen Web sitelerinin (Örneğin sahibinden.com, n11 vb) bire bir kopyalarını üreterek tüketicileri aldatmaktadırlar. Burada hangi yöntemi kullanırlarsa kullansınlar en önemli ortak yön ödeme yöntemidir. Sizden IBAN aracılığıyla ödeme talep eden, hatta ilk ödemeniz gerçekleştikten sonra benzer miktarlarda 2. ve 3. defa çeşitli bahanelerle yeniden ödeme talep edenlerin dolandırıcı olduğundan en ufak bir şüpheniz bulunmasın. Bu kişiler açıklamayı yanlış yazdınız iade sürecini başlatacağız ancak ürünü göndermemiz,/hizmet kaydınızı yapabilmemiz için yeniden ücret göndermeniz gerekiyor şeklinde yeniden ücret göndermenizi talep ederler. Peki Bu Dolandırıcılar Hukuka Rağmen Nasıl Bu Yöntemleri Kullanabilmektedirler? Belirtmek gerekir ki; son zamanlarda özellikle genç kitlelerde yaygınlaşan IBAN kiralama, hiç çalışmadan para kazanma amacıyla çeşitli teklifleri kabul etme ya da sokakta yaşayan evsiz/çulsuz insanların adlarına açılan hesaplar dolandırıcılığın en temel yöntemi olmuştur. Dolandırıcılar bu kişilere de kısmi pay vererek bizzat kendilerine ait olmayan banka hesaplarını kullanmakta ve böylece kendilerini gizlemektedirler. Her ne kadar Banka Hesabı Sahibi kişilere ulaşsanız da bunların ya paranızı tahsil edemeyeceğiniz kadar yoksul kişiler olduğunu ya da bu kişilerin gerçekteki dolandırıcılarla hiç ilişiği olmayan kişiler olduğunu fark edeceksiniz. Bu kişilerden ise ücret sebepsiz zenginleşme hükümlerince talep edilebilecektir. Yine dolandırıcıların kullandığı iletişim numaralarının ise; maalesef Türkiye’de yabancılara satışı mümkün olan ve kimlik bilgileri ibraz edilmeksizin satın alınabilen iletişim numaraları olduğu ortaya çıkacaktır. Bu halde de kimlik tespiti yapılamamış olacaktır. Dolandırıcılar bu gibi alternatif yöntemlerle ulaşılmayı ve bulunmayı adeta imkansız hala getirmektedirler. Peki Dolandırıcılığın Hukukumuzdaki Yeri Nedir? Dolandırıcılık; failin hileli davranışlarla bir kimseyi aldatması, mağdurun veya başkasının zararına olarak kendisine veya başkasına yarar sağlamasıyla oluşur. Dolandırıcılığın nitelikli hali ise suçun belli dini, sosyal, mesleki, teknolojik araçların veya kamu kurumlarının araç olarak kullanılarak işlenmesidir. Dolandırıcılık suçunda 3 temel koşulun gerçekleşmesi gerekmektedir; Hileli hareket, aldatıcılık ve zarar. Dolandırıcılık suçunun meydana gelmesi için haksız bir çıkar sağlanması gerekir. Aksi bir durumda ise teşebbüs halini konuşmamız gerekecektir; teşebbüs aşamasında kaldığının kabulü için de, hazırlık hareketlerinin bitmesi ve haksız çıkar elde etmeye yönelik icra hareketlerine başlanılması gerekir. Yani örneğin; sizi aldatarak ikna ettikten sonra sizinle IBAN bilgilerini paylaşıp, ödeme talep edilmesi ve bu aşamada sizin durumu fark ederek ödeme yapmamanız halinde ise suç teşebbüs aşamasından yargılanacaktır. Dolandırıcılık suçu, takibi şikayete bağlı suçlar kategorisinde değildir. Dolandırıcılık suçu için herhangi bir şikayet süresi yoktur. Ancak suçun en basit halinde dava zamanaşımı süresi 8 yıl olduğundan en geç 8 yıl içinde şikayet hakkının kullanılarak olayın savcılığa bildirilmesi gerekir. Peki Dolandırıcılık Mağdurları Ne Yapmalıdır? Öncelikle dolandırıcılık mağduru olmanız halinde, durumu derhal Cumhuriyet Başsavcılıkları nezdinde soruşturmaya başlanılabilmesi için ihbar etmelisiniz. İhbarı bir dilekçe ile de yaparak suçun Mağduru sıfatı ile dosyaya dahil olabilirsiniz. Dosyanın suçun işleniş niteliğine göre uzlaştırma kapsamında kalması halinde (Basit Dolandırıcılık uzlaşma kapsamında iken, nitelikli dolandırıcılık değildir) uzlaştırma evresinde zararınızın giderilmesi ile tüm yargılama süreci beklenmeksizin de zararınızı giderebilirsiniz. Aksi halde Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenecek iddianamenin akabinde kovuşturma evresine geçilerek Mahkemeler nezdinde süreç devam edecektir. Bu halde kendinizi vekil ile temsil ettirmeniz önemlidir. Gerek dosyanın takibi, gerek failin gerçek cezayı alabilmesi adına dosyanın avukat ile takip edilmesi gerekmektedir. Yine savcılığa yapacağınız ihbar/şikayet öncesinde de kendinizi vekil ile temsil ettirerek sürecin çok daha sağlıklı ilerlemesini sağlayabilirsiniz.